Stillevens met persoonlijkheid

“Als ik een appel of een sinaasappel schilder, weet ik dat je kan zien dat het mijn schilderij is en dat ik het heb geschilderd. Want ik probeer om elk geschilderd element, zelfs het meest eenvoudige, een persoonlijkheid te geven die voortkomt vanuit een diepe overtuiging.”

De Colombiaanse kunstenaar Fernando Botero hanteert een unieke stijl die we als toeschouwer onmiddellijk herkennen. We worden verrast door zijn voluptueuze, opgeblazen onderwerpen. Botero geeft de eenvoudige verklaring dat hij houdt van volle vormen, en dat deze overdrijving voortkomt uit een zuiver stilistisch streven naar schoonheid. In zijn zoektocht wordt hij aangetrokken door volumes die sensualiteit uitstralen dankzij hun welvingen en rijke coloriet.

“Ik begon op heel jonge leeftijd te schilderen. Mijn eerste stillevens maakte ik toen ik 15 was. Kunstenaars van nu zijn niet meer geïnteresseerd in dit thema. Dat is jammer, want dit genre kent zo’n belangrijke traditie van meesterwerken. Mijn werken zijn niet geschilderd in de stijl van de grote meesters. Ze bevatten mijn eigen stijl met dezelfde voorwerpen en vruchten die door de meesters werden gebruikt. De kunst is hetzelfde, maar op een andere manier."

Botero beoogt een welbepaalde esthetische elegantie. De inspiratiebron bij uitstek vindt hij hiervoor in het Italiaanse Trecento en Quattrocento. Hij is gefascineerd door de kleuren, vormen en personages van renaissancekunstenaars als Giotto en Piero della Francesca. Daarnaast heeft het Mexicaanse muralisme, met zijn monumentale afmetingen en maatschappijkritische kanttekeningen, de aanzet gegeven tot overdreven proporties.

“Still life with bananas” (1981) is geschilderd in de typische Boterische stijl met ronde, zware vormen en grote, fluwelige kleurvlakken. Enkele subtiele diagonale lijnen zorgen voor dynamiek in de frontale opstelling. Het dramatisch gehalte neemt toe dankzij de claustrofobische kadrering, die afgewerkt is met een gedrapeerd gordijn. Het stilleven speelt zich af op een podium, waar een glansrol is weggelegd voor de banaan.

De afwerking van de scène met een drapering imiteert de iconografie van de klassieke portretkunst, die hooggeplaatste figuren van hun beste kant toont, inclusief uitvergroting van hun meest lovenswaardige eigenschappen. Botero ruilt adel en clerus in voor een stuk fruit. In volle glorie wordt ons de banaan gepresenteerd: aanschouw zijn subtiele kromming, zijn rijpe vlees, de vrucht van Colombia.